خشونت در رانندگی

شما پـشت چراغ قرمز منتظر سبز شدن چراغ هستید که مـاشیـن عقبی یک دقیقه مانده تا چراخ سبز شود شروع می‌کند به بوق زدن و دست تکان‌دادن که چرا حرکت نمی‌کنی!

خشونت و پرخاشگری برخی رانندگان حین رانندگی به یکی از معضلات و عوامل استرس‌زای زندگی روزمره تبدیل گشته است. چنانچه با این معضل برخورد معقول و منطقی نگردد می‌تواند به نزاع‌های خیابانی، تصادفات و حتی مرگ نیز منجر گردد. برخی عوامل هستند که بروز این پدیده را افزایش می‌دهد:
1. عوامل محیطی: ترافیک سنگین، آب و هوا (گرما، سرما و رطوبت زیاد)، آلودگی صوتی، آلودگی هوا، تنگی وقت و عجله داشتن.
2. عوامل روانی: تحت تأثیر خشم، ترس، اضطراب، ناکامی‌ها، خواب‌آلودگی، درد شدید، مشروبات الکلی و داروها رانندگی کردن.

افرادی که حین رانندگی به خشونت دست می‌زنند به 2 دسته تقسیم می‌گردند:
1. افرادی که مقصر هستند و از روی غرض و به عمد دست به رفتارهای خشونت‌آمیز و غیرقانونی می‌زنند.
2. افرادی که سهواً حین رانندگی رفتار خشونت‌آمیز و غیرقانونی از خود بروز می‌دهند و ما به اشتباه تصور می‌کنیم آنها عمداً به چنین اعمالی دست زده‌اند.

نمونه‌هایی از رفتار رانندگان خشن و پرخاشگر به قرار زیر می‌باشد:
1. ویراژ دادن پی در پی.
2. سبقت غیرقانونی و یا خطرناک.
3. بوق زدن بی‌مورد و ممتد.
4. فریاد کشیدن، فحاشی و توهین از طریق اشارات و حرکات دست و یا چهره.
5. ورود ممنوع آمدن.
6. کورس گذاشتن با خودروهای دیگر.
7. با سرعت آهسته مقابل خودروهای دیگر رانندگی کردن به‌ منظور اذیت و آزار رانندگان.
8. خارج گشتن از خودرو و گلاویز شدن با سایر رانندگان.
9. بدون زدن راهنما تغییر لاین دادن و یا پیچیدن.
10. چراغ زدن‌های بی‌مورد به‌عنوان علامت برای کنار کشیدن راننده روبرویی.
11. عدم حفظ فاصله مناسب و ایمن با خودروی روبرویی. با فاصله خیلی اندک به تعقیب خودروها پرداختن به‌ منظور به وحشت انداختن، دست‌پاچه کردن و از مسیر کنار زدن رانندگان.
12. با سپر به خودروهای روبرویی کوبیدن.
13. با سرعت و بدون احتیاط جلوی خودروها پیچیدن.
14. عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و حق تقدم.
15. ترمز کردن‌های بی‌مورد و ناگهانی.
16. صحبت کردن با تلفن همراه و بی‌توجهی به رانندگی و دیگر خودروها.
17. صحبت کردن با عابرین پیاده و یا سایر رانندگان و ایجاد راهبندان و سد معبر.
18. پارک کردن مقابل درب پارکینگ‌ها و یا پارک‌کردن خودرو به طور نامناسب.

• دلایل رانندگی خشونت آمیز:
1. افراد خودنمایی که با رانندگی با سرعت بالا و یا ویراژ دادن می‌خواهند عقده خودکم‌بینی خود را جبران کنند.

2. افرادی که از تعادل روحی و روانی برخوردار نبوده و از احساساتی چون خشم، ترس، بی‌اعتمادی، بی‌کفایتی و ناکامی‌های شخصی اشباع گشته‌اند و با بی‌احتیاطی در رانندگی و عدم احترام به سایر رانندگان می‌کوشند تا خود را تخلیه احساسی کنند.

3. برخی افراد روحیه رقابت‌جویانه بیمارگونه‌ای دارند که می‌خواهند در هر زمینه‌ای نفر نخست باشند بنابراین حین رانندگی از همه سبقت می‌گیرند و چنانچه خودرویی از آن‌ها سبقت بگیرد عصبانی می‌شوند و یا زمانی که نتوانند چراغ سبز را تا پیش از این‌که قرمز شود رد کنند احساس بی‌کفایتی می‌کنند.

4. متأسفانه و متأسفانه! یک فرهنگ پنهان، مرموز و خطرساز نیز در جامعه شایع شده که سبقت گرفتن و جلو زدن از سایر خودروها به نوعی افتخار، برتری و یا نشانه مهارت در رانندگی است. همچنین ویراژ دادن و یا به اصطلاح عامیانه لایی کشیدن.

5. خیلی از افراد نسبت به راننده خودروها تبعیض قائل می‌شوند:
از لحاظ ظاهر، جنسی، نژاد و یا سن.

برای مثال بسیاری از رانندگان مرد تصور می‌کنند زنان رانندگان قابلی نبوده و هنگام مواجهه با آنان با خشونت رانندگی می‌کنند و حقوق آنان را نادیده می‌گیرند.

6. برخی افراد دچار خودشیفتگی و خود بزرگ‌بینی می‌باشند و تصور می‌کنند حق‌تقدم همواره با آن‌هاست و این تنها وظیفه‌ی دیگر رانندگان است که همواره حقوق آنان را تمام و کمال رعایت کنند.

7. برخی رانندگان صاحب خودروهای گرانقیمت و مدل بالا تصور می‌کنند تمام خیابان از آن آن‌هاست و خودروهای مدل پایین و یا ارزان قیمت حق تردد ندارند و چنانچه خودروی مدل پایینی را مقابل خود ببینند با زدن بوق‌های مکرر تلاش می‌کنند آن خودرو را پشت سر بگذارند و اندکی احساس برتری کنند.

8. برخی افراد نیز تحت تأثیر مشروبات الکلی و یا روانگردان رانندگی می‌کنند و کنترل رفتار خود را ندارند.

9. برخی افراد برای انتقام‌جویی و تلافی‌کردن حرکت ناشایست و یا غیرقانونی رانندگان دیگر دست به خشونت در رانندگی می‌زنند.

10. برای اغلب رانندگان، خودروهایشان حریم شخصی آنان محسوب می‌گردد. به همین لحاظ رانندگان همواره تلاش می‌کنند از قلمرو خود دفاع کنند.

11. رانندگی ناشیانه و بی‌هدفِ برخی رانندگان، خشم افراد تندخو را برمی‌انگیزد.

• چگونه با رانندگان پرخاشگر و خشن کنار بیاییم:
1. همواره یک راننده‌ی مؤدب و محتاط باشیم. از ایجاد شرایطی که به تحریک سایر رانندگان می‌انجامد خودداری کنیم.

2. همیشه قوانین رانندگی را رعایت کنیم و کمربند ایمنی خود را پیش از رانندگی ببندید.

3. فاصله‌ی مناسب و ایمن خود را با خودرو روبرو حفظ کنیم. هیچ‌گاه با فاصله‌ی اندک، به تعقیب خودروها نپردازیم.

4. اگر در لاین سرعت میراندید و راننده‌ای خواست از شما سبقت بگیرد به وی اجازه دهید تا عبور کند.

5. از نشان دادن حرکات دست و یا صورت بی‌مورد و توهین‌آمیز جداً خودداری کنیم.

6. از بوق خودرو درست و به‌ هنگام استفاده کنیم. بوق یک وسیله ارتباطی‌ست. از آن برای مجازات سایر رانندگان استفاده نکنیم. کنترل بوق خود را به دست بگیریم!

7. هرگاه با یک راننده‌ی عصبانی مواجه شدید به اوضاع بحرانی دامن نزنید. از برقراری تماس چشمی با راننده‌ی خشمگین جداً خودداری کنید.

8. هرگاه راننده‌ای شما را به مبارزه طلبید و یا سعی در تحریک شما داشت نفس عمیقی بکشید و بدون توجه به مسیر خود ادامه دهید.

9. اگر احساس کردید که مقصر هستید اشتباه خود را بپذیرید و فوراً با بالا آوردن دست خود، عذرخواهی کنید.

10. هیچ‌چیز را به خود نگیرید. شتابزده هم تصمیم‌گیری نکنید شاید راننده مورد نظر شما عجله داشته باشد، عصبانی باشد، راه را گم کرده، به فن رانندگی آشنایی کامل ندارد و یا به دنبال آدرس می‌گردد. همواره خونسردی خود را حفظ کنیم.

11. هیچ‌گاه عمل رانندگان دیگر را تلافی نکنیم.

12. از استرس خود بکاهید. شما نمی‌توانید ترافیک و رانندگان دیگر را کنترل کنید اما واکنش خود را چرا. حین رانندگی به یک موسیقی ملایم و آرامش بخش گوش دهید.

13. بردباری خود را افزایش دهید و سریع از کوره در نروید.

14. پیش از آن‌که تصمیم بگیرید عمل راننده‌ای دیگر را تلافی کنید و یا با وی گلاویز شوید از خود بپرسید: آیا این راننده ارزش این را دارد که شما وقت خود را هدر دهید، اعصابتان را خُرد کنید، خود را به دردسر انداخته و یا آسیب ببینید؟ مسلماً نه!.

15. قبل از سبقت گرفتن و یا هرگونه تغییر مسیر، راهنما بزنید.

16. هنگام استفاده از نور بالای خودرو، دقت کنید.

17. از سد معبر جداً خودداری کنید. هنگام رانندگی با عابرین پیاده صحبت نکنید.

18. برنامه‌ی خود را طوری تنظیم کنید تا به ترافیک برخورد نکنید.

19. از سلامتی خودرو خود پیش از رانندگی مطمئن گردید.

20. زمانی که خسته، خواب‌آلود، خشمگین و مضطرب هستیم، از رانندگی‌ کردن اجتناب کنیم.

21. حین رانندگی با تلفن همراه خود صحبت نکنیم.

22. مقابل درب پارکینگ‌ها پارک نکنیم. هنگام پارک خودرویتان آن را گونه‌ای پارک کنید که خودروهای پشت سر و یا روبروی شما قادر باشند از پارک خارج شوند.

23. کوچکترین اعتنایی به رانندگان فحاش و بی‌شخصیت نکنید. هیچ‌گاه شأن و منزلت اجتماعی خود را تا سطح فرهنگی و شخصیتی این‌گونه افراد تنزل ندهید.
منبع: سالنامه سلامتی مؤسسه محک